دامنه هایی که مواد سنگی آنها دارای درز و شکاف کافی بوده و بر اثر یخ زدن و ذوب شدن دچار ریزش می شود .
خیلی سریع
ماخذ:کاظمی،۳۳،۱۳۸۳
۲-۱۶- سیستم ساحلی
قلمرو فرسایش ساحلی نوار متغیری است که دریاها و دریاچه های کره زمین را در بر گرفته است . دریاها ممکن است جزر و مد داشته باشند . نواری که در اثنای مد از آب پوشیده می شود استران نام دارد. حداکثر ارتفاع مد به ۲۰ متر نمی رسد . مجموعه ی وسعت نوار ساحلی در حدود ۱۵۰۰۰۰ کیلومتر مربع است . این نوار از نظر فرسایشی بسیار فعال است . مهم ترین اعمال فرسایشی شامل اعمال مکانیکی و شیمیایی و زیستی است . منشاء اعمال مکانیکی امواج و جریانهای دریایی است . بادهای نیرومندی مولد امواج و جریانهای دریایی اند . امواج فشاری به سمت ساحل به امواج آزاد تبدیل می شوند و هر یک ویژگی خاص خود را دارند . این ویژگیها از میزان سرعت و مدت وزش و پهنه ی تحت تاثیر باد حاصل می شوند . شکل ساحل و توپوگرافی زیر آب تغییرات مهمی در امواج به وجود می آورد . اگر در مسیر حرکت امواج موانعی وجود داشته باشند امواج انعکاسی به وجود می آیند . انعکاس امواج بسته به شکل مانع و زاویه ی برخورد متفاوت خواهد بود . هنگامی که امواج در ساحل در هم می شکنند نیروی فراوانی آزاد می شوند و همین نیرو عامل مهم شکل زایی در سواحل است . اگر ساحل ، دریابار داشته باشد ، آثار مکانیکی امواج با سواحل ملایم تفاوت خواهد داشت . امواج با فشار زیاد بر جدار سنگی دریابار درهم می شکنند . سپس در برگشت تحت تاثیر پدیده ی مکندگی قرار می گیرند . دخالت امواج اغلب ریزش هایی در دریابارها به وجود می آورند . امواج مسلح به رسوبهای ریز و درشت سواحل سنگی را سایش می دهند . قلمرو تخریب مکانیکی بر اثر باران امواج گاهی بر دهها متر در ورای خط ساحلی کشانده می شود . آثار امواج ، به دلیل تداوم ، بیش از سایر اعمال مکانیکی است(میرمحمودی،۱۳۸۴،ص۱۹)
جریان های ساحلی نیز یکی دیگر از عوامل فرسایش دریایی اند . منشاء این جریان ها جزر و مد و امواج اند . در صورتی که امواج آب موازی ساحل باشند برگشت آنها به صورت سطحی و عمقی خواهد بود و اعمال متفاوتی را انجام می دهند . ولی چنانچه جریان امواج نسبت به ساحل مایل باشد در امتداد ساحل حرکت می کنند . هنگام عبور آب از گذرگاههای تنگ ، سرعت رفت و برگشت افزایش می یابد . در خلیج های دهانه ای پیشروی مد دریا
با مقاومت آب های ورودی روبه رو می شود ، ولی نهایتا آنها را به سمت عقب ( بالارود ) می راند . برعکس ، در اثنای جزر ، آب بیشتر به دریا بازمی گردد . در فصل گرم ، ذوب یخ های ساحلی حجم عظیمی از آب را به دریا باز می گرداند . رفت و برگشت آبها اثر قابل توجهی در شکل زایی سواحل دارند . اثر این جریانهای محلی به مراتب بیش از اثر جریانها عمومی اقیانوس هاست .
اعمال شیمیایی و زیستی نیز در تحول سواحل نقشی به عهده دارند . فعالیت شیمیایی آب به علت وجود نمک های محلول در آن است . مهم ترین دخالت اعمال شیمیایی از طریق انحلال کربنات کلسیم و هوازدگی انجام می شود . بیشترین اثر در اثنای مد ، بر سطح استران ، بیشتر به صورت حفره های متعدد ظاهر می شود . رسوب کربنات کلسیم در داخل ماسه های ساحلی آنها را به ماسه سنگ تبدیل می کند . تخلیه ی آب خشکیها ، محیط ساحلی را برای پدیده ی انحلال مساعد می سازد . پدیده ی انحلال حتی در نواحی کم آب ، به علت وجود آلگها ، که در تاریکی گاز کربنیک ایجاد می کنند ، فعال است . در سنگهای غیر آهکی نیز پدیده ی انحلال فعال است . تجزیه ی شیمیایی آب ، بر اثر هیدرولیز ، یکی از چهره های فعال فرسایش ساحلی است . در محیط های زیر آب یکی از مشخص ترین نمونه های آن حضور صخره های مرجانی است . حیوانات حفار بیشتر در سنگ های سست فعالند . ریشه ی نباتات نمک دوست در متلاشی شدن سنگها دخالت دارند . گاهی نباتات به صورت محافظ در برابر فرسایش عمل می کنند . ترشح اسید از ریشه ی نباتات محیط را برای اعمال شیمیایی مساعد می سازد (ولی پور،۱۳۸۳،ص۳۹)
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
فصل سوم:شناخت محدوده مورد مطالعه
۳-۱-تقسیمات سیاسی
شهرستان شاهرودیکی از شهرستانهای استان سمنان است که مرکزآن شهرشاهرود می باشد و درشمال شرقی کشور ایران قرار دارد. جمعیت این شهرستان برطبق سرشماری سال ۱۳۹۰ برابر با ۲۴۳۵۴۲ نفربوده است که پرجمعیت ترین شهرستان استان سمنان محسوب می شود. شهرستان شاهرود بامساحتی بالغ بر ۵۱۴۱۹ کیلومترمربع، ۵۳/۱۲ درصد مساحت کل استان سمنان را در برگرفته است که ازلحاظ وسعت چهارمین شهرستان کشور وده و از ۱۷ استان کشور وسیعتر میباشد. شهرستان شاهرود ر اقاره کوچک نامیده اند زیرا طبیعت زیبای آن اکثرشرایط اقلیمی کشور را درخود جای داده است. اگر ازشاهرود به فاصله ۱۵ دقیقه به طرف جنوب برویدکویر به معنای واقعی شروع می شود و اگر به فاصله ۵۰ دقیقه به طرف شمال بروید به جنگل میرسید ودر واقع شاهرود مرز میان کویر و دریا است.
این شهرستان ازشمال به شهرستانهای گرگان، علیآباد رامیان، مینودشت و آزاد شهر در استان گلستان، ازخاور به شهرستانهای جاجرم در استان خراسان شمالی و سبزوار و بردسکن دراستان خراسان رضوی، از باختربه شهرستان دامغان دراستان سمنان و ازجنوب به شهرستانهای نائین دراستان اصفهان وطبس دراستان یزد محدودمیشود. بر اساس نقشه تقسیمات سیاسی سال ۱۳۸۵ شهرستان شاهرود دارای چهار بخش از۱۲ دهستان و ۷۲۷ روستا تشکیل شده اند.جدول ۳-۱ تقسیمات سیاسی شهرستان شاهرود در سال ۱۳۹۰ را نشان می دهد.
نقشه شماره ۳-۱- موقعیت شهر شاهرود در مقیاس استانی، شهرستان، شهر
منبع:اطلاعات مرکز آمار و تحلیل آن در نرم افزار GISسال ۱۳۹۳
جدول ۳-۱ - تقسیمات سیاسی شهرستان شاهرود در سال ۱۳۹۰
شهرستان
بخش
دهستان
تعداد آبادی
شاهرود
بسطام
خرقان
۱۲۱
کلاتههای غربی
۴۷
بیارجمند
بیارجمند
۵۷
خوارتوران
۵۹
مرکزی
حومه
۶۷
دهملا