از آنجاییکه هر سازمان به دنبال سرمایه گذاری منابع خود در پروژه ها در راستای سودآوری و یا کسب مزیت رقابتی می باشد، به دنبال سبدی است که ممکن است از چند پروژه تا هزاران پروژه متغیر باشد. حال تمامی فعالیتهایی که به ورود پروژه به این سبد، انتخاب آنها و تخصیص منابع به آنها مرتبط باشد در قالب مدیریت سبد قرار می گیرد. روش انجام مدیریت سبد بین سازمانها متفاوت است و از ایجاد تکنیکها و فرایندهای شفاف تا بهره گیری صرف از شهود و تصمیمات یک فرد متنوع است.(کوپر،۱۹۹۸)
مدیریت سبد یکی از چالش برانگیز ترین موضوعات تصمیم گیری درکسب و کار مدرن است. (کوپر،۱۹۹۷) اول اینکه این تصمیم گیری مربوط به آینده است و اطلاعات مربوط به آینده با عدم قطعیت همراه است. دوم اینکه شرایط کسب و کار دینامیک است و شرایط و داده های مربوط به سبد
به طور مستمر تغییر می کند. سوم اینکه، سرمایه گذاری در سبدهایی که در آنها هر پروژه در مرحله مختلفی از دوره عمر خود است مشکل است چراکه به سختی بتوان معیار مناسبی برای مقایسه این گزینه ها یافت. و در نهایت، منابع جهت اختصاص میان پروژه ها محدود هستند و تخصیص منابع به یک پروژه با هزینه فرصت سرمایه گذاری در پروژه های دیگر همراه است.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

شرایط پر نوسان کسب و کار، تنوع نیازهای مشتریان صنعت ساخت و تنوع بالای پروژه ها در صنعت ساخت امر تصمیم گیری برای انتخاب سبد پروژه های پیمانکاران را مشکل ساخته است. بنابراین تصمیم گیرندگان این صنعت را بر آن می دارد تا از ابزارهای متنوعی برای کمک به فرایند تصمیم گیری خود بهره گیرند. در این تصمیم گیری آنچه بیش از هر چیز اهمیت دارد، تعادل بازده و ریسک مورد انتظار در سبدهای پروژه است. همچنین دوره بازگشت سرمایه، تطابق با استراتژی سازمان و تخصیص سرمایه از نکات مهم دیگر هستند. مطالعات نظام مند مدیریت سبد در دهه ۶۰ و ۷۰ میلادی مورد مطالعه قرار گرفت و پس از آن جهت گیری مطالعات به سمت نحوه ارائه و بهره گیری از مدلهای موجود بوده است.
امروزه مدلهای متنوعی برای مدیریت پورتفولیوی ارائه شده اند. اگرچه این مدلها بدون نقص نیستند ولی فرایندهای متنوعی را برای انتخاب و نظارت بر پورتفولیوی در اختیار مدیران می گذارند.
در این تحقیق سعی بر این است که بتوان با بکار گیری مدل توسعه یافته مدیریت پورتفولیوی به انتخاب سبد پروژه های پیمانکاران (مطالعه مورد شرکت پیمانکاری منتخب در تهران: شرکت طرح، پیمان کاسپین) پرداخته شود. این مدل با رویکردی سیستماتیک به انتخاب پورتفولیوی پروژه ها می پردازد. رویکرد سیستماتیک پیشنهادی در واقع منتج شده از ملاحظات علمی و کاربردی بکارگیری مباحث ادبیات موضوع در مورد الگوهای انتخاب سبد پروژه و مطالعات تفصیلی در ارتباط با دستیابی به پورتفولیوی پروژه بهتر و بهینه می باشد.
۱-۱ تعریف مسأله
امروزه انتخاب و به روز رسانی سبد های پروژه در سازمانهای پروژه محور ساختمانی به عنوان یکی از مباحث چالش برانگیز و مهم مطرح می شود. سازمانها همواره در تلاشند سبدخود را در مسیر دستیابی به اهداف سازمان خود به گونه ای شکل دهند که بیشترین ارزش را برای سازمان ایجاد کند. به همین منظور بحث مدیریت سبد پروژه ها در مباحث کلان سازمان بخصوص در سازمانهای پروژه محور نظیر صنعت ساختمان از جایگاه ویژه ای برخوردار می باشد. مدیریت سبد پروژه رویکردی برگرفته از دانش مدیریت پروژه است که هدف اصلی آن، انتخاب، طراحی و اجرای پروژه هایی است که در نهایت بتوانند دستیابی سازمان را به اهداف نهایی خود تسهیل کنند. گزینش مجموعه پروژه های مناسب، تخصیص صحیح منابع محدود سازمان، تحقق تأکیدات بیانیه استراتژیک، هماهنگی و هم افزایی در مجموعه سبد پروژه های سازمان از مبانی نظری مهم این سیستم می باشند.
از این رو در این تحقیق سعی شده ابتدا شاخصهایی که بیشترین تأثیر و اهمیت را در اولویت بندی پروژه ها و در نهایت سبد پروژه های ساختمانی از منظر پیمانکاری در ایران دارند شناسایی و در ادامه، مدل مناسب برای اولویت بندی سبدهای پروژه در شرکت ساختمانی پیمانکاری انتخاب و در شرکت پیمانکاری منتخب در تهران بکار گرفته شود.
۱-۲ اهمیت موضوع
از آنجا که اساس کار شرکتهای پیمانکاری، پروژه محور بودن آنهاست و بخش اعظم درآمدهای آنها از پروژه هایشان می باشد لذا انتخاب پروژه در اینگونه سازمانها از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. تکنیک های بسیار زیادی جهت انتخاب پروژه وجود دارند که هر یک از آنها انتخاب و ارزیابی پروژه را بصورت انفرادی صورت می دهند. اما در دنیای رقابتی و ناپایدار امروز پیمانکار می بایست هر پروژه را با توجه به محدودیت های گوناگون سازمان و با در نظر گرفتن اهداف و اولویتهای سازمان به گونه ای انتخاب کنند که در هر دوره زمانی بهترین ترکیب پروژه ها که بیشترین مطلوبیت را برای سازمان پیمانکاریشان دارد، انتخاب کنند. چرا که در صورت عدم انتخاب صحیح سبد پروژه هایشان، ممکن است با مسائلی چون عدم دسترسی به منابع و امکانات کافی برای ادامه پروژه ها، عقیم ماندن طرحها به دلیل سودمند نبودن یا حتی توقف پروژه ها و به پایان نرسیدن آنها و حتی ورشکستگی شرکت و یا از دست دادن نیروی آموزش دیده یا متخصص مواجه گردند.
نتایج تحقیق انجام گرفته به منظور تعیین اثرات پیاده سازی مدیریت پورتفولیوی بر سازمان از دیدگاه مدیران ارشد در کشور در زیر به صورت نمودار تحلیلی آورده شده است که بسیار قابل توجه می باشد. در این آمارگیری اعداد ۰ تا۵ انتخاب گردیده اند.(یزدی،۱۳۸۴)
(شکل۱-۱-اثر مدیریت سبد پروژه ها)
همچنین نتایج بهینه بکارگیری از مدیریت سبد پروژه ها به صورت نمودار تحلیلی در پیوست شماره ب آمده است. (یزدی،۱۳۸۴)
لذا ضرورت انتخاب بهینه سبد پروژه ها برای پیمانکاران ساختمانی غیر قبل اجتناب می باشد.
با مطالعه و بررسی تحقیقات انجام شده در زمینه اولویت بندی و انتخاب سبد های پروژه در ایران مشاهده شد که در زمینه ساخت و پیمانکاری تحلیل های جامع و کاملی صورت نپذیرفته است. از این رو در این پایان نامه سعی می شود تا درحد امکان شاخصهای اصلی اولویت بندی پروژه ها و سبد های پیمانکاران در ایران شناسایی شده و با رویکرد مدیریت پورتفولیوی پروژه به اولویت بندی سبدهای پروژه برای پیمانکاران پرداخته شود.
۱-۳ سؤالات تحقیق
۱-سبد های پروژه های ساختمانی از منظر پیمانکار منتخب کدامند؟
۲-شاخص های اولویت بندی سبد پروژه های فوق کدامند؟
۳- مدل مناسب رتبه بندی سبد های پروژه چیست؟
۴-نتیجه اولویت بندی سبد ها چیست ؟ و چگونه تحلیل می شود؟
۱-۴ اهداف تحقیق
انتخاب سبد پروژه های ساخت مناسب از منظر پیمانکاران فعال در زمینه ساخت در کشور می باشد به نحوی که سبدها علاوه بر سودآوری، افزایش دهنده قابلیت رقابت پذیری سازمان نسبت به رقبا نیز باشد. همچنین سبدها به گونه ای انتخاب شده باشند که درصد ریسک حاصل از آنها در محدوده آستانه تحمل ذی النفعان سازمان باشد و از همه مهمتر اینکه سبدهای انتخابی با توجه به محدودیتها و در نظر گرفتن شرایط محیطی و منابع در دسترس و فرصتها و تهدیدات محیطی سازمان به گونه ای انتخاب شوند و در کنار یکدیگر قرار گیرند که سازمان را در دستیابی به اهداف بلند مدت خود یاری رسانند.
۱-۵ پیشینه تحقیق
در ایران تحلیل های انجام شده در زمینه مدیریت سبد پروژه ها در قالب پایان نامه ها و مقالات بوده است.
انتخاب پیمانکاران به کمک روش AHP (حیدری، ۱۳۸۴) که سعی کرده است علاوه بر شناسایی شاخصهای مؤثر بر انتخاب پیمانکاران، میزان اهمیت و اولویت بندی شاخصهای مزبور با بهره گرفتن از مدل AHP جهت انتخاب مناسب ترین پیمانکار در پروژه موسسه مالی و اعتباری استان لرستان نشان دهد.
مدیریت سبد پروژه ها عامل افزایش بهره وری در شرکتهای چند پروژه ای (یزدی، ۱۳۸۴) که سعی در نشان دادن تصویری از مدیریت سبد پروژه ها در شرکت صا شیراز دارد.نتایج پژوهش گواه این موضوع بود که مشکلات بزرگی در سیستم مدیریت پروژه سازمان مذکور وجود دارد لذا تصمیم بر آن شد که گروهی با انجام وظیفه در حد مدیریت سبد پروژه ها وظیفه مشاوره منطبق بر خواستگاه این نوع مدیریت بپردازند که اجرای آن با تأخیر مواجه گردید. بنابراین طرح جدید شبکه مدیریتی که بر بستر WEB استوار می باشد در دستور کار قرار گرفت.
سیستم مدیریت سبد پروژه ، مفاهیم و مبانی و رویکرد ( اشکذری، ۱۳۸۴) که به ارائه مفاهیم مربوط به رویکرد مدیریت پورتفولیوی و مباحثی چون تعاریف، مدلها و فرایند استقرار مدل بلوغ سیستم مدیریت سبد پروژه و نحوه شکل گیری آن می پردازد.
ارائه مدل یکپارچه برای مدیریت سبد پروژه های سازمانهای پروژه محور (نیایی، ۱۳۸۵)؛ که به تجزیه و تحلیل سبد های پروژه سازمانها بر اساس همراستایی با اهداف استراتژیک می پردازد. در این مقاله به منظور رده بندی پروژه های هر سبد از روش پیشنهادی ابتکاری نگارندگان (روش شبیه سازی مونت کارلوی هوشمند شده) برای تعیین ریسک پروژه ها استفاده شده است.
مقایسه رویکردهای مختلف تحلیل ریسک در انتخاب سبد پروژه ها (عباسیان،۱۳۸۴)؛ در این تحقیق سعی شده است که به بررسی پروژه ها در قالب سبد پروژه ها با رویکرد تشکیل سبد در صنعت ساختمان همراه با مطالعه مقایسه ای بین انتخاب پروژه ها بدون توجه به تئوری پورتفولیو ی و همچنین با وجود این تئوری پرداخته شود. همچنین در رابطه با تئوری پرگونه سازی در تشکیل سبد پروژه ها و همچنین ارزیابی ریسک سبد ها بر اساس تئوری پورتفولیوی مطالبی آورده شده است.
همسویی استراتژی و عملکرد سازمان با مدیریت سبد پروژه ها ( سپهری،پنجمین کنفرانس بین المللی مدیریت استراتژیک)؛ که سعی کرده است چارچوب فکری استراتژیکی برای مدیریت بهینه سبد ارائه دهد و تلاش کرده است که بدون نادیده گرفتن مدل ذهنی شهودی و ترجیحات مدیران ارشد، در بهره جویی بهتر از فرصتهای موجود در پروپوزالهای پروژه به مدیران ارشد یاری رساند.از جمله اولین تلاشها در زمینه مدیریت سبد پروژه ها بوده است.
۱-۶ روش و ابزار گرد آوری اطلاعات :
۱-۶-۱ روش کتابخانه ای : مطالعه کتب و مقالات و پایان نامه ها و منابع لاتین و فارسی
۱-۶-۲ روش های میدانی: به منظور شناسایی سازمان مورد مطالعه همچنین بررسی وضعیت سازمان و تعیین نقاط قوت و ضعف و فرصتها و تهدیدات محیطی و توافق نظر بر روی معیارهای انتخاب پروژه از مصاحبه استفاده گردیده است.
۱-۶- ۳استفاده از ماتریس های مقایسات زوجی به منظور وزن دهی به شاخص ها
ماتریسهای مقایسات زوجی از طریق مصاحبه و گفتگو با مدیران و خبرگان تصمیم گیری در سازمان مورد مطالعه تشکیل شده است.
۱-۶-۳جستجو در اینترنت و بانکها و منابع اطلاعاتی
۱-۷ روش تجزیه و تحلیل داده ها
استفاده از تکنیک های تصمیم گیری چند معیاره نظیر AHP به منظور اولویت بندی پروژه ها
استفاده از مدلهای ریاضی و MCDM نظیر برنامه ریزی خطی صفر و یک برای تشکیل سبدها
استفاده از تحلیل سناریو و محاسبه ریسک سبدها به منظور متعادل سازی و توازن سبدها
۱-۸ قلمرو زمانی و مکانی و موضوعی تحقیق
۱-۸- ۱جستجو قلمرو مکانی تحقیق شرکتهای پیمانکاری فعال کشور می باشند.
۱-۸- ۲قلمرو زمانی تحقیق: اطلاعات تحقیق مربوط به داده های حاضر تا سه سال گذشته می باشد.
۱-۸- ۳پژوهش حاضر در گستره مدیریت پورتفولیوی پروژه می باشد.