مقصد
علامت
شکل ۷-۲- : مدل ارتباطی شرام
همانگونه که مشاهده می شود اغلب مدل های اولیه ارتباطی در چهار عنصر مشترک هستند. به نحوی که از نگاه این مدل ها اساساً هر فرآگرد ارتباطی دارای یک فرستنده یا ارتباط گر است که پیام یا محتوی مورد نظر خود را از طریق یک مجرا یا وسیله برای مقصد یا پیام گیر می فرستد.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

در اغلب منابع، وسیله و مجرا به جای یکدیگر بکار رفته اند، اما در برخی موارد نیز بین این دو مفهوم تمایز قائل شده اند (Windahl, Olson, …, ۱۹۹۲: ۲۵) . به این ترتیب که مجرا به ابزارهای فیزیکی انتقال پیام دلالت دارد، اما وسیله نوعی عامل میانجی است که از طریق یک یا چند مجرا، امکان برقراری ارتباط را فراهم می سازد (O’ Suliven et,1983 : 134) .
با این تاریخچه کوتاه درباره مدل های ارتباطی، به بحث در خصوص آنچه که در این تحقیق از آن به «مدل ارتباطی در پست» تعبیر شده است، پرداخته خواهد شد.
در تعریفی عملیاتی، پست واسطه ای است که مرسولات را از فرستندگان در یک نقطه قبول و آن را در جای دیگری به گیرندگان تحویل می دهد. اما از نگاه ارتباطی، پست وسیله ای برای برقرار نمودن رابطه بین افراد است که عموماً با انتقال یک عامل فیزیکی همراه می باشد. با این تعبیر می توان عناصر و مدل این ارتباط را به شکل زیر تعریف کرد :
گیرنده
فرستنده
مرسوله
پست
شکل ۸-۲- : مدل اولیه ارتباطی پست
عناصر مدل فوق دارای تعاریف و مشخصات زیر هستند :
فرستنده : فردی است که با مراجعه به پست، قصد ارسال مرسوله خود را دارد.
مرسوله : عنوانی کلی برای تمامی اقلامی که توسط پست قبول و ارسال می شوند. مرسوله دارای «محتوی» است، این محتوا شامل : نامه، کارت پستال، هدیه و سوغات، اوراق تبلیغاتی، اسناد و مدارک، کالا و … می باشد.
پست : سازوکاری است که دریافت مرسوله از فرستنده و تحویل آن به گیرنده را انجام می دهد. اما آنچه در عنوان کلی«پست» اتفاق می افتد شامل یک فرایند چهار مرحله ای است که اصطلاحاً «فرایند عملیات پستی» خوانده می شود.
مراحل این فرایند به ترتیب عبارتند از : قبول، آماده سازی، رهسپاری و توزیع.
مرحله «قبول» در تعامل با فرستنده انجام می شود. در این مرحله محتوای ارسالی از سوی فرستنده در لفاف متناسب بسته بندی می شود تا «مرسوله» ایجاد گردد. این کار را می توان مترادف عمل «رمزگذاری» در مدل های ارتباطی شرح داده،۰۲ شده تلقی کرد.
مراحل «آماده سازی» و «رهسپاری» در حقیقت کار دسته بندی، شناسایی و انتقال مرسوله تا مقصد را شامل می شود.
و مرحله «توزیع» در انتهای فرایند، در تعامل با گیرنده انجام می شود تا گیرنده آن را دریافت، لفاف را باز کرده و به محتوی ارسالی دست یابد، به این ترتیب می توان گفت عمل «رمزگشایی» در این مرحله انجام می شود.
گیرنده : فردی است که مرسوله به نام و نشانی وی ارسال شده و آن را تحویل می گیرد.
با این توضیحات و بر اساس آنچه در تفاوت بین «وسیله» و «مجرا» گفته شد می توان اینگونه نتیجه گرفت که در مدل ارتباطی در پست، فرایند عملیات پستی کارکرد «مجرا» را انجام می دهد و پست در معنای کلی آن «وسیله» ارتباطی است. از سویی فرایند عملیات پستی مثل هر فرایند دیگری در معرض کاستی ها و مشکلاتی است که در پست تحت عنوان «بی ترتیبی پستی»^[۱۰۰] از آن یاد می شود. در مقام مقایسه بی ترتیبی در پست، دقیقاً نوعی «اختلال» و «پارازیت» در انجام صحیح، دقیق و مطمئن ارتباط پستی محسوب می شود.
این مشکلات و موانع را می توان در دو بخش طبقه بندی کرد. بخش اول به نواقص درون سیستم پست باز می گردد و بخش دوم ناشی از علل تأثیرگذار بیرونی بر سیستم ارتباطی است.
در خصوص محتوای مرسولات نیز با توجه به تنوع بسیار زیاد آن از یک سو و تنوع علل ارسال این محتواها بین فرستندگان و گیرندگان از سوی دیگر، تحلیل های ارتباطی بسیاری قابل تصور و بحث است. به عنوان مثال «نامه» که یکی از اصلی ترین محتواهای مرسولات پستی را شامل می شود، خود یک وسیله ارتباطی تلقی می گردد و با انتقال آن در پست به نحوی یک فرآگرد چند وجهی ارتباطی اتفاق می افتد. با این وجود و در یک نگاه کلی در مدل ارتباطی پست «مرسوله» نقش «علامت» را می توان در برگیرد.
با این توضیحات اکنون می توان مدل ارتباطی در پست را، همانند شکل زیر بسط داد :
پست
گیرنده
فرستنده
بی ترتیبی پستی (اختلال)
قبول
فرایند عملیات پستی
آماده سازی
رهسپاری
توزیع
لفاف بندی محتوا
علامت = مرسوله
دریافت محتوا
شکل ۸-۲- : مدل ارتباطی در پست
در یک تحلیل کلی از مدل ارتباطی فوق می توان چنین استنباط کرد که پست یک وسیله ارتباطی است که دقیقاً بر اساس مدل های اولیه ارتباطی قابل تفسیر می باشد. این موضوع بر اساس ماهیت انتقال فیزیکی مرسولات در پست و تاریخچه ایی که پست را نخستین سازمان ارتباطی جهان معرفی می کند نیز، مورد تأیید قرار می دهد.
همچنین می توان اظهار کرد که اختلال یا بی ترتیبی همیشه منشأ درونی نداشته و در عوامل بیرونی نیز بر این مسئله اثرگذارند. همچنین نگاه ساده به آنچه در پست به عنوان برقراری ارتباط بین دو یا چند نفر اتفاق می افتد یک نگاه ساده انگارانه است و قطعاً این وسیله ارتباطی نیازمند توجه و مطالعه دقیق تر در حوزه ایجاد ارتباط می باشد.(احمدی،۱۳۸۸: ۴۵)
بخش پنجم
۵-۲- کیفیت زندگی شهری
۱-۵-۲- مفهوم کیفیت زندگی
کیفیت زندگی سازه ای است که از نیمه دوم قرن بیستم مورد توجه نظریه پردازان شاخه های مختلف علوم اجتماعی و مطالعات توسعه و مدیران و کارگزاران سیاست اجتماعی قرار گرفته است. این توجه تحت تاثیر بروز پیامدهای منفی حاصل از فرایند صنعتی شدن، سیاست های متمرکز بر رشد اقتصادی و تحول در رویکردهای نظری و سیاست های عملی توسعه بوده است.
۲-۵-۲-خاستگاه مفهوم کیفیت زندگی
کیفیت زندگی^[۱۰۱] مفهوم جدیدی نیست. این مفهوم سابقه در فلسفه یونان دارد و ارسطو در بحث از شادکامی بدان اشاره کرده است. همچنین در دوران جدید فیلسوفانی چون کیرکگارد^[۱۰۲]، ژان پل سارتر^[۱۰۳] و دیگران به آن توجه داشته اند آنچنانکه جوانا هاج (۱۹۹۴) از نظریه پردازان این حوزه با تاکید بر خصلت و هویت فردی و اجتماعی انسان و ارزش های فردی و اجتماعی، کیفیت رندگی را به لحاظ فلسفی نتیجه سنتز میان مطلوبیت گرایی و اگزیستانسیالیسم می داند و آمارتینا سن ^۱از منظر نقد قاعده بیشترین فایده برای بیشترین افراد که اساس نظریه مطلوبیت گرایی است، کیفیت زندگی برای بیشترین افراد که اساس نظریه مطلویبت گرایی است، کیفیت زندگی را با قابلیت های کارکردی افراد مرتبط می داند و بر این باور است که بدون برخورداری از قابلیت هایی چون سلامت، روابط اجتماعی، عزت نفس و برخورداری از قابلیت هایی چون سلامت، روابط اجتماعی، عزت نفس و مشارکت در امور مختلف انسان نمی تواند از مزایا و منافعی که قاعده مذکور آنها را بدیهی می شمارد، بهرمند شود. روانشناسان نیز بی توجه به سازه کیفیت زندگی نبوده اند آنچناکه که مازلو^[۱۰۴] در بحث پیرامون حالات درونی شخص به آن توجه کرده است. به نظر روانشناس اجتماعی ازکمپ بدون مقیاس های ذهنی برای سنجش بعد شخصیت زندگی نمی توانیم بگوئیم که آیا کیفیت زندگی مرد م بهبود یافته، کاهش یافته و یا ثابت مانده است (ازکمپ، ۱۳۶۹: ۶۷). آنچه بدیهی است آنکه در علوم مختلف، بنا به ابعاد و ماهیت های متفاوتی که این سازه دارد، تعابیر متفاوتی برای کیفیت زندگی بکار رفته است. به عنوان مثال اقتصاددانان مفهوم مطلوبیت را به جای کیفیت زندگی بکار می گیرند و یا روانشناسان از اصطلاحات رضایتمندی یا شادکامی استفاده می کنند.
با وجود این، به طور کلی می توان سه برش زمانی در بررسی مفهومی آن شناسایی کرد، تا دهه ۱۹۷۰ و در نتیجه ظهور آثار منفی حاصل از رشد اقتصادی از سویی و پیدایش نظریه توسعه پایدار از سوی دیگر، کیفیت زندگی ابعاد و پنداشتی اجتماعی تر پیدا کرد و مسایلی چون توزیع پیامدهای حاصل از رشد، حفظ منابع طبیعی و محیط زیست و … را در بر گرفت و به طور جدی به عنوان هدف اصلی توسعه وارد مباحث برنامه ریزی گردید و دهه ۱۹۹۰ نیز سرآغاز بحث از کیفیت زندگی اجتماعی با تاکید بر سازه های اجتماعی چون سرمایه اجتماعی، همبستگی اجتامعی، عدالت اجتماعی و … بود.
۳-۵-۲- تعریف کیفیت زندگی
نوشتجات مربوط به کیفیت زندگی نشان می دهد که در خصوص سازه ی کیفیت زندگی با تعدد تعاریف مواجهیم که این امر می تواند ناشی از سه عامل مختلف باشد؛ یکی چند بعدی بودن این سازه، دیگری کاربرد آن در حوزه های حرفه ای متفاوتی چون پزشکی، روانشناسی، جغرافیای انسانی، مطالعات توسعه، اقتصاد، جامعه شناسی و در نهایت سطح تحلیل که می تواند مربوط به عاملان، فرآیندها، موقعیت ها و یا ساختارها باشد.