(الف) مشاهدات: مشاهداتی که صورت میگیرد تا عناصر مدل طراحی مشاهده شده و حداقل واکنش سطحی یادگیرندگان را بسنجد.
(ب) ارزشیابی فرد به فرد: ارزشیابی که از طریق مصاحبه با مشارکتکنندگان صورت میگیرد تا به واکنش و تفکر مشارکتکنندگان پیبرده شود و نقاط قوت و ضعف نمونه طراحی شده شناسایی گردد و مشخص گردد که چه بهبودهایی برای عناصر در طراحی باید لحاظ گردد یا کدام یک از عناصر باید حذف شود که میزان کمیت و کیفیت داده های گردآوری شده از این لحاظ میتواند بسیار مفید واقع گردد.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

(ج) ارزشیابی از گروه کوچک: مدل روی گروه کوچکی ارزشیابی شده تا یافته های حاصل از ارزشیابی فرد به فرد تصدیق گردد تا میزان اعتبار بیرونی مطالعه افزایش پیدا کند (لائو و چن^[۳۴۲]، ۲۰۱۰) که در پژوهش حاضر از روش آزمایشی استفاده گردید.
مشاهده
مشاهده یک مهارت اولیه در روششناسی است و تحقیق مشاهدهای شامل مهارت اولیهی مشاهده، آمادهسازی، گوش دادن، تعامل، یادداشتبرداری میدانی، استخراج اطلاعات اضافی، مصاحبه، تحلیل، توصیف و مجموعهای از مهارتهای دیگر است که نیاز به مهارت و آمادگی دارند. تحقیق مشاهدهای که به نوعی اشاره یا برگرفته از پستمدرنیسم است، مسائل روششناسی نظیر تأیید ارزشها، علایق، تعامل و تفاسیر محققان در فرایند تحقیق را مورد توجه قرار میدهد. معمولاً محققان از تلفیقی از روش های مرتبط با تحقیق مشاهدهای برای توجه کامل به اهداف مطالعه استفاده میکنند. اعم از: مصاحبهی عمیق یا غیررسمی، مشاهدهی مستقیم، تحلیل شخصی، شرکت در فعالیتها یا رویدادهای همراه با آزمودنیها، بررسی تاریخچه زندگی، تحلیل گزارشها یا اسناد آزمودنیها، بحثهای گروهی و ثبت تصویری و صوتی. روش های مذکور، توضیحاتی را ارائه میکنند که میتواند برای طراحی، بررسی و تأیید و تقویت مطالعهی تحقیقی نتایج و تحلیل مورد استفاده قرار گیرد. مشاهده به پژوهشگر کمک میکند تا پاسخهای سؤالات را به طور کامل درک کند. بویژه در زمانی که پاسخها خیلی صریح و روشن نیستند (اندرو، پدرسن و مکاووی، ۲۰۱۱، ترجمهی کوزهچیان، نوروزی و حیدری).
مراحل انجام مشاهده
تعریف سؤال پژوهش که در مطالعهی حاضر مشخص کردن مولفه ها و رویهی طراحی آموزشی در مدل یادگیری زایشی و میزان اثربخشی آن از لحاظ پرورش بازده های یادگیری سطح بالا (تحلیل کردن، ارزشیابی کردن و نهایتاً خلق کردن) بود.
تعیین طرح تحقیق که در پژوهش حاضر با نقش یک مشاهدهگر کامل و بدون هیچ گونه دخالت و مشارکتی طی فرایند اجرای مدل بود.
تعیین ابزارهای جمعآوری اطلاعات که در این پژوهش شامل سؤالاتی بود که از منظر رویهی طراحی آموزشی و اثربخشی آنها از لحاظ بازده های یادگیری سطح بالا مطرح بود.
انجام مطالعهی آزمایشی برای بررسی رویهی مشاهده و تغییر طرح تحقیق که در این پژوهش یک جلسه قبل از شروع پژوهش تکوینی به این امر اختصاص یافت.
ثبت و ضبط داده ها که در این پژوهش از یادداشتبرداری در حین مشاهده استفاده گردید.
بررسی روایی داده های گردآوری شده که در این پژوهش با داده های حاصل از مصاحبه تطبیق داده شدند.
تحلیل داده ها که در این پژوهش از روش تحلیل تفسیری^[۳۴۳] استفاده گردید.
از جمله روش دیگری که در پژوهش تکوینی برای گردآوری اطلاعات استفاده گردید، روش مصاحبهی عمیق بود.
مصاحبه
منظور از مصاحبه «گفتگوی حداقل ۲ نفرهای است که براساس هدف معینی و به منظور کسب اطلاعات معینی توسط مصاحبهگر شروع شده و متمرکز بر محتوایی است که توسط اهداف تحقیق مشخص گردیده است» (کاهن و کانل، ۱۹۸۶ به نقل از دلاور، ۱۳۸۷، ص ۱۱۲). مصاحبه در واقع یکی از راهبردهای گردآوری اطلاعات در روش های تحقیق کیفی است و با توجه به نوع مشاهدهها، داده های بسیار متفاوتی به دست میدهد و این امکان را برای پژوهشگر میسر میسازد که دیدگاه های شرکتکنندگان را مورد توجه قرار دهد. با توجه به این که در پژوهش حاضر هدف از انجام مصاحبه، ارزشیابی مدل از منظر درک و احساسات آزمودنیها نسبت به آن بود، لذا داده های حاصل از آن شواهد خوبی در مورد نقاط قوت و ضعف الگو ارائه میکرد که در اثربخشی مدل گام موثری بود.
نوع مصاحبه
در این پژوهش مصاحبه به صورت تک به تک و به شکل سؤال و جواب بود که با هدف ارزشیابی مدل و به صورت عمیق انجام شد. بدین شکل که فهرستی از سؤالات تهیه شده بود که هر یک از سؤالها در مورد مولفه خاصی از مدل بود. سپس از مصاحبه شوندهها پرسیده میشد و با توجه به پاسخ آنها سؤال بعدی مطرح میگردید. اما در کل طی هر جلسه سعی میشد تا از همهی افراد سؤالات مشابهی پرسیده شود تا مدل ارزشیابی گردد. در تمام مصاحبه تمرکز اصلی بر تعیین مولفه ها و میزان اثربخشی روند طراحی آموزشی براساس مدل یاگیری زایشی نسبت به بازده های یادگیری سطح بالا بود.
افراد مصاحبه شونده
در این پژوهش از ۱۴ نفر برای مصاحبه استفاده گردید که ۹ نفر آنها از دانشآموزان و ۵ نفر هم از طراحان آموزشی بودند. دانشآموزان مصاحبهشونده شامل ۳ نفر از هر کلاس بود که هر یک از آنها به عنوان نماینده یک گروه از دانشآموزان قوی، ضعیف یا متوسط بودند که انتخاب آنها نیز براساس نظر معلم صورت گرفت. زیرا او شناخت بهتری از آنها از لحاظ پیشرفتتحصیلی داشت. افراد امشارکتکنندهی در مصاحبه مطابق با جدول ۳-۲ بودند. لازم به ذکر است که مصاحبه طی ۸ جلسه انجام شد.
جدول ۲‏۳. مشخصات مشارکتکنندگان در مصاحبه