۶-عدم بازدهی اقتصادی طرح بر عدم تمایل مددجویان به اجرای طرح اشتغال خودکفایی تاثیر معناداری دارد
۷-ترس از ورشکستگی بر عدم تمایل مددجویان به اجرای طرح اشتغال خودکفایی تاثیر معناداری دارد
۸-بروکراسی اداری بر عدم تمایل مددجویان به اجرای طرح اشتغال خودکفایی تاثیر معناداری دارد
۱-۶ مدل مفهومی پژوهش (منبع: مدل دکتر حسن میرزایی اهرنجانی،۱۳۷۶)
۱-۷ قلمرو پژوهش:
۱-۷-۱ قلمرو موضوعی:
قلمرو موضوعی این پژوهش،بررسی علل عدم تمایل به اجرای طرحهای اشتغال و خودکفایی توسط مددجویان کمیته امداد امام(ره)می باشد.
۱-۷-۲ قلمرو زمانی انجام پژوهش:
از نظر زمانی، این پژوهش در سال ۱۳۹۴ انجام می شود.
۱-۷-۳ قلمرو مکانی پژوهش:
از لحاظ قلمرو مکانی، این پژوهش در کمیته امداد امام خمینی(ره)شهرکرمانشاه انجام میگیرد.
۱-۸ تعریف متغیرها:
۱-رشد فرهنگی:
اگر بخواهیم کلمه ی «رشد» را به مفهوم عامّ خودش که شامل همه ی انواع رشدها در همه ی موارد بشود تعریف کنیم باید بگوییم: رشد یعنی «اینکه انسان شایستگی و لیاقت اداره و نگهداری و بهره برداری یکی ازسرمایه ها و امکانات مادّی و یا معنوی که به او سپرده می شود داشته باشد» (شهید مطهری،۱۳۷۲)
۲-سختگیری بانک های عامل:
متاسفانه بسیاری از بانکها در اعطای وام سختگیری بسیاری دارند بطوریکه بسیاری قوانین آن ها با بخشنامههای بانک مرکزی هیچ همخوانی ندارد.اشتغال و توانمند سازی خانواده ها از مهمترین اهداف این نهاد است مهمترین مشکل مددجویان ما در اخذ وام های بانکی سختگیری بانک های عامل و بحث ضمانت ها است که فراهم آوردن این مهم برای خانواده ها بسیار سخت است که تعداد زیادی از ان ها مجبور به انصراف از اخذ وام می شوند.وی گفت: بانک ها در قبال ارائه وام علاوه بر چندین ضامن، تقاضای ارائه جواز کسب معتبر نیز از وام گیرندگان کمیته امداد دارند گفت: متاسفانه به دلیل کارهای بروکراسی اداری تعداد بسیاری از خانواده های تحت پوشش قادر به دریافت وام از بانک ها نیستند(عبد الصالحی ،۱۳۹۳)
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
۳-ترس از خودکفا شدن:
اقشار آسیب پذیر جامعه که به دلایل مختلفی از داشتن بعضی از نعمت ها، محروم و نیازمند حمایت هستند، با قرار گرفتن تحت پوشش نهادهای حمایتی از مستمری ناچیز ماهانه بهره مند می شوند. در حالی که با ارائه تسهیلات و فراهم کردن امکانات می توان فرصت های شغلی مناسبی را برای آن ها ایجاد کرد و خودکفایی آن ها را شاهد بود.بدون شک خودکفا شدن مددجویان در ارتقای سلامت و بهداشت روان، شادابی و نشاط، بالا رفتن منزلت اجتماعی، تحرک و دوری از سکون و کمک به اقتصاد جامعه بسیار مؤثر است. جلوگیری از بروز آسیب های اجتماعی، ارتقای سلامت جامعه و رشد و شکوفایی اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی از مهم ترین مزایای اجرای طرح های خودکفایی مددجویان نهادهای حمایتی محسوب
می شود.از آن جایی که توانمندسازی مددجویان کمیته امداد یکی از برنامه های این نهاد است باید تمام دستگاه های مرتبط در این امر مهم، یاری دهنده باشند و مشارکت کنند(حیدرزاده،۱۳۹۳)
۴-وابستگی به مستمری:
شاید خودکفا اعلام شدن برخی خانوادهها موجب شود در این ایام افرادی مراجعه کنند و از قطع جیره خود از سوی کمیته امداد گلایه کنند ولی به تدریج یک خانواده که میتواند روی پای خود بایستد و درآمد آبرومند داشته باشد و حتی به دیگری هم جیره بدهد ترجیح میدهد تسهیلات اشتغالزایی را دریافت و به طور واقعی شغلی برای خود دست و پا کند.(صابری ،۱۳۹۴)
۵-طرح خودکفایی:
یک فعالیت تولیدی و خدماتی است که باشرایط و ضوابط مشخص به صورت انفرادی ،تجمعی و یا تعاونی برای اشتغال و خود کفایی مددجویان ایجاد می گردد. (ولیئی،۱۳۸۸)
۶- مهارت فنی:
مهارت های فنی به آن دسته از مهارت ها گفته می شود که کنجکاوی، دقت نظر، ابتکار، آموزش و رفع مشکل اجزاء اصلی آن را تشکیل می دهد. در مهارت های فنی فرد هر روز در حال کسب تجربه، یادگیری، نوآموزی و در عین حال تجربه اندوزی است و به سمت تعالی حرکت می کند. ( کیانی،۱۳۸۴)
۷-بروکراسی اداری:بروکراسی، تشریفات زائد است یعنی کاغذ بازی و مقررات اضافی که موجب از بین رفتن کارایی می شود. این معنی منفی کلمه است.(طراوت ،۱۳۸۹)
۸-بازدهی اقتصادی:به منفعت یا سودی که از یک سرمایه گذاری حاصل می شود بازده می گویند نرخ بازده از محاسبه درصد نسبت “سود پس از کسر استهلاک” به “میانگین سرمایه به کار رفته” به دست میآید. نرخ بازده، یکی از نسبتهای مالی برای سنجش کارایی بنگاههای اقتصادی یا طرحهای سرمایهگذاری است( حسن نیا، ۱۳۹۲)
فصل دوم:
مبانی نظری و پیشینه پژوهش
۲-۱ مقدمه:
یکی از فعالیت های مهم کمیته امداد امام خمینی(ره)کمک به خوداشتغالی و رفع بیکاری محرومان در قالب طرح های اشتغال زایی و خودکفایی می باشد که هر سال نیز به جمع تعداد متقاضیان این خدمت افزوده میشود بخش اشتغال و خودکفایی کمیته امداد امام خمینی(ره)اهدافی چون۱- ارتقاء سطح آگاهی های فرهنگی، علمی ومهارت های فنی و حرفه ای مددجویان۲- افزایش توان اقتصادی افراد و خانواده های مستعد تا مرز خودکفایی کامل به نحوی که آثار فقر و محرومیت از زندگی فردی و خانوادگی ایشان محو گردد ۳- ایجاد فرهنگ کارآفرینی و تلاش در مددجویان برای رسیدگی به زندگی بهتر، را دنبال میکند(سالنامه آماری، ۱۳۸۷)
در واقع مأموریت کمیته امداد از حمایت از اقشار محروم جامعه در مرحله اول خوداشتغالی و بسترسازی برای تأمین معاش آنان بوده و در مرحله بعد با ارائه آموزش ها و مهارت های مختلف م یخواهد که این اقشار محروم و مستضعف توانمند شده و خودکفا گردند ودیگر نیازی به حمایت این نهاد نداشته باشند. از آنجا که هر ساله مقدار قابل توجهی از اعتبارات این نهاد صرف ایجادفرصت های شغلی و آموزش و کاریابی برای مددجویان می گردد، شناسایی عوامل موفقیت طرح های خودکفایی ازاهمیت بسیاری برخوردار است. اجرای طرح های خودکفایی، برای مددجویان تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی(ره) نقش مهمی در توانمند سازی این افراد ایفا می نماید. اما از آنجا که اجرای این گونه طرح ها دارای هزینه است و ازطرفی تعداد خانوارهای زیر پوشش روبه فزونی است؛ چنانچه برنامه های خودکفایی با ملاحظه عوامل کلیدی موفقیت این طرح ها اجرا گردد و همچنین زمان لازم برای خودکفا شدن خانوارها کاهش یابد، نه تنها از بار مالی این نهاد کاسته می شود بلکه می توان با اجرای برنامه های پویاتر، خانوارهای بیشتری را تحت پوشش قرار داد.( کرمی و دیگران،۱۳۹۰)
اصولا میل به اشتغال، و حذف بیکاری در واقع مهم ترین شیوه غلبه بر فقر، کاهش نابرابریها، و بی عدالتیهای اجتماعی است چرا که در متون ادبیات توسعه، همواره بیکاری موجب فقر، و فقر نیز باعث ناهنجاریها، و ناسازگاریهایی همچون اعتیاد ، دزدی، و دیگر آسیب های اجتماعی شده است.( علی پور،۱۳۸۸)
توانمند سازی در کمیته امداد : در حال حاضر کمیته امداد انسان پروری را در مقابل فقیر پروری قرار داده و تلاش می کند مبانی دینی و ارزش های اسلامی را در خانواده ها تقویت کند و استقبال و خود کفایی خانواده ها را پرورش کند . (ولیئی،۱۳۹۰)
بیکاری فزآینده سبب نگرانی لایه های گوناگ.ن جامعه بویژه دانش آموختگان جوان شده است و دولت برای پدید آوردن تحولی مثبت در شرایط نا مطلوب بازار کار ،از سیاست های حمایتی گوناگون پیروی کرده است تا فرصت هایشغلی را افزایش دهد .دادن اعتبار ات، همواره یکی از مهمترین اجزای سیاست های اشتغال در ایران بوده است.در دو دهه گذشته ،بخش چشمگیری از بودجه دولت ،به منظور اشتغال آفرینی هزینه شده ولی در عمل به راههایی افتاده که به پدید آمدن فرصت های شغلی پایدار نینجامیده است.( کریمی ،۱۳۹۰)
با توجه به اینکه مسئله اشتغال و از بین بردن بیکاری یکی از مهم ترین دغدغه هایمقام معظم رهبری ، دولت و نظام جمهوری اسلامی می باشد کمیته امداد امام نیز در این راستا از زمان شکل گیری تاکنون اشتغال و رفع بیکاری را در اهم فعالیتهای خویش قرار داده و همواره مسئولین این نهاد برنامه های حمایتی خویش را منوط به اجرای طرحهای اشتغال و خودکفایی از سوی مددجویان مرتبط نموده اند چرا که این باور در امداد وجود دارد که بایستی به مددجویان شیوه ماهیگیری را آموخت نه طریقه ماهی خوردن: و این باور باعث گردیده تا ایجاد اشتغال در کمیته امداد به یکی از باورهای مسئولین در راستای از بین بردن بیکاری و ایجاد درآمد مستمر برای مددجویان تبدیل شده است و کمیته امداد با اجرای آموزشهای کوتاه مدت ، بلند مدت، آموزشهای استاد شاگردی، تعامل و حمایت از کارفرمایان، و کاریابی توانسته است همگام با سایر سازمانهای دست اندر کار اشتغال گامهای مهمی در راستای ایجاد اشتغال در کشور بردارد .
۲-۲ بیان مسئله:
با توجه به تجربیات وسیع کمیته امداد در ایجاد اشتغال و توانمند سازی محرومین و کارآفرینی در جهت فقر زدایی ، راهکار ها و تجربیات در این زمینه با تعریف عملیاتی متغیر ها ارائه خواهد شد .
استراتژی کارآفرینی : انتخاب تصمیمات عقلایی که بر اساس تکنیک های فکری خردمندانه مبتنی بر شناخت فرصت ها ، منابع و مهم تراز همه ،چگونگی انجام و اجرای کار ها و روش های صحیح تحت ریسک پذیر و نوع آور شکل گرفته است . پیتردراکر استراتژی کارآفرینی را مجموعه ای از شناخت های فردی که در قالب برنامه و هدایت به منظور تبدیل فرصت ها به ارزش ها که به دنبال آن منافع فردی ، جمعی و اجتماعی را به همراه داشته باشد .( اسلامی ، ۱۳۸۹)
کارآفرینی چیست؟کارآفرینی به معنای نوآوری، مخاطره پذیری، برخی بعنوان نیروی متعادل کننده بازار و مترادف با ایجاد یک کسب وکار جدید (بر مبنای یک ایده جدید) یا توسعه کسب وکار موجود میدانند.مطالعه برنامه ها، استراتژیها، سیاستها و راهکارهای مختلف توسعه با بررسی تجربه عملی کشورهای مختلف در زمینه توسعه کارآفرینی و اشتغالزایی، نکات کلیدی بسیار مهمی را پیش روی ما گذاشته است که توجه به آنها و “یادگیریِ” درست نکات ، باعث روشن شدن فضای موضوع کارآفرینی و اشتغالزایی و تسهیل و تسریع فرایند سیاستگذاری در این زمینه خواهد شد. با بکارگیری رویکرد “بومی سازی ”, ابتکارات و دانش سایر ملل, بصورت اثربخش برنامه های محلی را طراحی و اجرا نمود. امروزه صاحبنظران معتقدندکه باید جدای از سیاست ها و استراتژی های کلان توسعه و توسعه اقتصادی ، بطور ویژه و مشخص به امر مشاغل خرد و ریشه کنی فقر گسترده حاکم برآن نیز پرداخت.( اسلامی ، ۱۳۸۹)
توانمند سازی در کمیته امداد : در حال حاضر کمیته امداد انسان پروری را در مقابل فقیر پروری قرار داده و تلاش می کند مبانی دینی و ارزش های اسلامی را در خانواده ها تقویت کند و استقبال و خود کفایی خانواده ها را پرورش کند .(ولیئی،۱۳۹۰)
ایران به عنوان یک کشور در حال توسعه با کمبود منابع مالی ارزان مواجه است و اعتبارات دریافتی از موسسات و نهاد های حمایتی در جهت توانمند سازی فکری و فرهنگی مددجویان و توانمندی اجتماعی و اقتصادی محرومین مبتنی بر آموزه های اسلامی با تقویت بنیان خانواده و ایجاد سرمایه اجتماعی برای پیشگیری از آسیب های اجتماعی لازم است و با کارآفرینی در محیط کسب و کار و توسعه مشاغل خرد و خانگی و با مهارت آموزی در ایجاد اشتغال و ثروت مبتنی بر تولید از طریق کمیته امداد اقدام نمود .
۲-۳ضرورت و اهمیت پژوهش:
با توجه به اینکه اکثر مددجویان در دهک های پایین درآمدی قرار دارند، شکاف فقر در این خانوارها به حداثر رسیده و مستمری برقرار شده از طرف نهادهای حمایتی پاسخگوی بخشی از حداقل نیاز ضروری زندگی ایشان است، این خانوارها برای تامین حداقل معاش خود به شدت در مضیقه هستند،بسیاری از آنها بیکار و هیچ درآمدی دیگری ندارند. برخی هم برای رهایی از این تنگنا شرایط ناگواری را می پذیرند و به کارهایی تن می دهند که موردتایید نیست. این رویدادها ممکن است منجر به ناهنجاری های دیگر شود که رفع آن مستلزم صرف هزینه های بسیاری است. در شرایط موصوف و برای رفع فقر از بین خانواده ها یک راهکار آن است که دولت مستمری مددجویان را حداقل تا سه برابر افزایش دهد، راهکار دوم این است که کمکهای مردمی اقزایش یابد، راهکار سوم درخواست کمک از سازمانهای بین المللی است ولی تجربه نشان داده که هیچک از این سه راهکار دست یافتنی نیستو راهکار منطقی ایجاد زمینه مناسب جهت فعالیت اقتصادی برای سرپرست خانوار با ریکرد اشغال اعضای خانوار می باشد که کمیته امداد با الهام ازاحکام اسلام این راهکار را برگزیده و به همین جهت است که اجرای طزحهای اشتغال و خودکفایی در سرلوحه برنامه های این نهاد قرار گرفته تا کمبوددرآمد مددجویان از طریق اشتغال و تلاش خودشان تامین گردد.به منظور پاسداری از کرامت انسان و حفظ منزلت افراد و خانواده های مددجو و رهایی ایشان از فقر و درماندگی و ارتقا توان مادی و اجرایی اینجمعیت عظیم برای حضور در فعالیتهای اقتصادی و زندگی آبرومند، راهبرد توانمندسازی اقتصادی محرومان با محوریت اشتغال در راس برنامه های حماینی امداد قرار می گیرد. از مهمترین اهداف توانمندسازی محرومان، ارتقا سطح آگاهی های عمومی، دانش فنی و مهارتهای حرفه ای و افزایش توان اقتصادی افراد وخانوارهای مستعد تا مرز خودکفایی کامل به نحوی که آثار فقر و محرومیت از زندگی فردی و خانوادگی ایشان محو گردد و همچنین ایجاد فرهنگ کارو تلاش و کارآفرینی در جامعه مددجویی است. ، توانمندسازی باید در سه حوزه: فرهنگی، قابلیتهای افراد و سازماندهی افراد و ایجاد تشکل رخ دهد)نجفی،۱۳۸۴)
بنابراین به منظور پاسداری از کرامت انسان و حفظ شأن و منزلت افراد و خانواده های مددجو و رهائی ایشان از فقر و درماندگی و ارتقاء توان مادی و اجرائی این جمعیت عظیم برای حضور در فعالیت های اقتصادی و زندگی آبرومند، راهبرد توانمند سازی اقتصادی محرومان با محوریت اشتغال از طریق ایجاد و گسترش طرح اشتغال و خودکفایی ضرورت پیدا کرده است.
با توجه به اهمیت اشتغال و ایجاد فرصت های شغلی در برنامه های دولت، اهمیت انجام مطالعه و بررسی در این خصوص امری کاملاً روشن و محسوس می باشد. از سوی دیگر یکی از عوامل اساسی محرومیت زدائی، ایجاد زمینه های اشتغال مولد است در این راستاست که کمیته امداد با وقوف کامل به اهمیت اشتغال مولد به موازات ارائه خدمات حمایتی به خانوارهای مددجو در زمینه ی اشتغال برای آنان گام های موثری برداشته است.