های صنعتی و کاهش نرخ خرابی و از کار افتادگی آنها، امری لازم و ضروری است. از طرفی، رقابت شدید در اقتصاد جهان و انتظارات بالاتر مشتریان برای محصولات با کیفیت و پایایی بالا، نقش مهندسی پایایی را در رأس بیشتر تجارتها، قرار داده است.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
همچنین، تحلیلگران به دنبال پیدا کردن راه حلهای واقعی مشکلات هستند. اغلب مدیران به دنبال آخرین مدهای مدیریتی به عنوان نوشدارو میگردند. متأسفانه، به علت وجود هزینهها برای سازمان و همچنین مدیران، این راه حلهای مرتبط و ساده به ندرت به درستی در مواجهه با پیچیدگیها، تغییر و تنوع به کار گرفته میشوند. اساساً، راه حلهای ساده به علت تمرکز بر قسمت های مختلف سازمان به جای کل آن و نیز به علت اینکه کلنگرانه و یا به اندازه کافی خلاقانه نیست؛ به شکست میانجامد. بر مبنای کلنگری و خلاقیت موجود در تفکر سیستمی، مدیران، امیدوارند تا با مسائل با پیچیدگی، تغییر و تنوع بیشتر، بهتر مواجه شوند.
نگهداری و تعمیرات
نگهداری وتعمیرات (نت)، دو مفهوم بسیار مهم و دو مقوله اساسی هستند که تحقق و عمل به آنها، موجبات بقاء و تداوم خطوط مختلف تولید و کاهش هزینهها را فراهم میآورند. کلیه فعالیتهایی را که برای حفظ شرایط اولیه دارائیهای فیزیکی و آماده به کار نگه داشتن آنها، جهت استمرار فرآیندهای پیش بینی شده، انجام می شود؛ نگهداری وتعمیرات مینامند. به طور معمول، نگهداری و تعمیرات، به دو شکل زیر، انجام میگیرد [۱۰]:
نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه[۲]: اینگونه تعمیرات، به صورت روزانه و مستمر، انجام میگیرد. با انجام مستمر اینگونه فعالیتها، عیبهای موجود در دستگاه، شناسایی و اصلاح می شود تا به این وسیله، از بدتر شدن وضعیت و از خرابی کل دستگاه جلوگیری شود.
نگهداری و تعمیرات اصلاحی[۳]: این روش، در واقع بهبود تجهیزات و عوامل وابسته به آن، است که به نوعی، میتوان آن را مکمل تعمیرات پیشگیرانه دانست.
اهداف اصلی نگهداری و تعمیرات را میتوان به شرح زیر برشمرد:
بیشینه کردن دوره عمر مفید تجهیزات و ماشینآلات
بیشینه کردن پایایی تجهیزات و ماشینآلات
بیشینه کردن کارایی کلی تجهیزات
کمینه کردن تعمیرات اتفاقی تجهیزات
کمینه کردن هزینههای توقفات خطوط تولید بر اثر خرابیهای دستگاه
نگهداری و تعمیرات مبتنی بر پایایی[۴]
نگهداری و تعمیرات مبتنی بر پایایی، علم انتخاب فعالیت نت مناسب بر اساس پایایی مورد انتظار از سیستم و روشی است برای تشخیص عملیاتی که باید صورت گیرد تا مطمئن شویم هر تجهیز، تأسیس، ماشین یا فرآیندی، کار مورد انتظار را انجام خواهد داد. همانگونه که در شکل ۱-۱ مشاهده می شود؛ توسعه و پذیرش نگهداری و تعمیرات مبتنی بر پایایی، به عنوان استانداردی برای پیشرفت استراتژی نت، قابلیت کنترل هزینههای نگهداری و تعمیرات را به مقدار زیادی افزایش میدهد [۱].
افزایش عمر اقتصادی
افزایش قابلیت اطمینان
دستیابی به استانداردهای بینالمللی
افزایش قابلیت تعمیر
شکل ۱-۱- نقشه استراتژی ارزیابی متوازن سیستم نگهداری و تعمیرات [۱]
نگهداری و تعمیرات مبتنی بر پایایی، یک رویکرد تحلیلی است که به اولویت بندی امور نگهداری و تعمیرات و ماشینآلات کمک می کند. از اطلاعات کاربرها، صنعتگران و کادر نگهداری آگاه و با تجربه بهره میجوید و از طریق استفاده از فنون تجزیه و تحلیل، نظیر فنون زیر به اجرا در می آید:
تجزیه و تحلیل عوامل شکست و آثار آن
تجزیه و تحلیل علت و معلول
تجزیه و تحلیل ریسک
از این روش، میتوان برای متمرکز کردن تلاش در جایی که واقعاً بدان نیاز است و در نتیجه، برای حداکثر بهره برداری از منابع استفاده کرد [۱۵]. با ایجاد و نهادینهسازی این نوع از نگهداری و تعمیرات در سازمان میتوان نسبت به شبیهسازی ایرادها و اشکالات محتمل در سیستم، تجزیه و تحلیل برای هر حالت ممکن از خرابی دستگاه ها و در نهایت، ارائه راهکارهایی جهت پیش بینی و پیشگیری از آنها اقدام نمود [۱۴].
پایایی
در هر جامعه مدرن، مهندسان و مدیران فنی، مسئول برنامه ریزی، طراحی، ساخت و بهره برداری از سادهترین محصول تا پیچیدهترین سیستمها هستند. از کار افتادن محصولها و سیستمها موجب وقوع اختلال در سطوح مختلفی می شود و می تواند حتی به عنوان تهدیدی شدید برای جامعه و محیط زیست نیز تلقی شود. به همین خاطر، مصرف کنندگان و به طور کلی، جامعه انتظار دارند که محصولها و سیستمها، پایا، اطمینانبخش و ایمن باشند.
باید به جای تمرکز بر کاهش هزینهها بر افزایش پایایی متمرکز شد؛ زیرا، با بهبود پایایی، قطعاً هزینهها کاهش خواهد یافت. کاهش هزینه های نگهداری و تعمیرات، نتیجه عملیات نگهداری مناسب و به موقع است. هدف نگهداری و تعمیرات، بهبود پایایی تجهیزات است؛ زیرا، پایایی، منجر به کاهش هزینهها میگردد؛ امّا، کاهش هزینه های نگهداری و تعمیرات، همواره، منجر به بهبود پایایی نخواهد شد.
نباید اجازه داده شود که تجهیزات کارخانه، دچار عیب شود. در جهان رقابتی امروز، تحلیلگران به دنبال پیدا کردن راه حلهای واقعی مشکلا
ت هستند. بر اساس الگوهای نوین، خرابی اضطراری پذیرفتنی نیست. در صورت آشنایی با روشهای صحیح مواجهه با خرابیهای اضطراری، ممانعت از وقوع این خرابیها امکان پذیر خواهد بود. ارتقاء پایایی، در یک روند آهسته، حجم کارهای تعمیراتی را به نگهداری تبدیل مینماید. افزایش پایایی، به حذف نیروی انسانی، منتهی نمیگردد و هرگز در تضاد منافع با نیروی انسانی نیز نخواهد بود.
پایایی یا قابلیت اطمینان، یکی از مهمترین مشخصههای یک محصول و سنجشی از عملکرد آن نسبت به زمان است. یک تعریف رسمی از پایایی، به این صورت بیان می شود: پایایی، عبارت است از احتمال آنکه یک محصول برای یک دوره مشخصی از زمان -عمر طراحی- تحت شرایط کاری طراحی شده (مثل دما، بار، ولتاژ و …) بدون خرابی و به درستی و شایستگی فعالیت کند یا یک خدمت فراهم شود. به عبارت دیگر، پایایی، به عنوان واحد اندازه گیری میزان موفقیت یک سیستم در انجام مطلوب وظیفه، در طول عمر طراحیاش استفاده می شود [۲].
پایایی یک سیستم، مقدار بخصوصی است که بستگی به زمان دارد و هر چه زمان بگذرد؛ احتمال خرابی و عیب بالا میرود [۱۹]. معمولاً، پایایی به شکل تابعی نمایی از زمان است.
که در این رابطه R، پایایی و q، نرخ خطا است. مقدار q، می تواند متغیر باشد؛ امّا، در مورد اکثر تجهیزات به شکل تجربی، ثابت شده است که ابتدا در زمان راه اندازی مقدار بالایی است و به مرور کاهش پیدا می کند و در طی یک مدت بخصوص، این مقدار ثابت باقی میماند و پس از طی این دوره، دوباره افزایش پیدا می کند. مدت زمانی را که ثابت است؛ عمر مفید نامیده می شود. در انتهای عمر مفید جهت جلوگیری از افزایش q، میتوان با اعمال تعمیر و یا سرویس مجدداً q را به مقدار ثابت خود برگرداند و بدین ترتیب، طول عمر مفید افزایش پیدا می کند.
روشهای ارزیابی پایایی
با توجه به اینکه در هر مسئلهای، شاخص مناسبی در بیان پایایی سیستم، منطبق بر مفاهیم کاربردی آن به کار میرود؛ روشهای ارزیابی مختلفی در ارتباط با شاخص های مناسب مسائل نیز وجود دارد. به طور کلی، دو روش عمده برای ارزیابی پایایی مطرح است [۲۲]:
روش تحلیلی: در آن اجزای سیستم با بهره گرفتن از معادلات ریاضی مدلسازی شده و شاخص مورد نظر بر اساس آن محاسبه میگردد. از جمله روشهای تحلیلی مرسوم روش مدلسازی مارکوف است.
روش شبیهسازی: با شبیهسازی رفتار تصادفی سیستم به محاسبه شاخص های پایایی میپردازند که مهمترین روش در این گروه، روش شبیهسازی مونت کارلو است
روشهای بهسازی پایایی
روشهای اصلی بهسازی پایایی در یک سیستم به صورت کلی عبارتند از:
کیفیت
تجربه نیروی انسانی
کاربرد عناصر مازاد
ایجاد تنوع یا عضوهای مازاد
نگهداری یدکی و اجرای تعمیرات پیشگیرانه
اطلاعات پایایی
گردآوری اطلاعات از دو راه میسر است: