۲-۱۲-۷ سکوت:
ویژگی مهم رادیو که همگان (دست اندرکاران رسانه و شنوندگان) را به خود جلب میکند، این است که رادیو رسانهای کور است. ما نمیتوانیم پیام های آن را ببینیم، این پیام ها تنها شامل صدا و سکوتند و از همین واقعیت منحصر به فرد رادیو است که تمامی دیگر کیفیت های متمایز آن- از جمله ماهیت زبان آن، طنزهایش و راه هایی که مخاطبانش از آن استفاده میکنند- حاصل میشود. برای دستیابی به دیدی شفاف تر نسبت به ویژگیهای رادیو، میتوان آن را با وسایل دیگر برقراری ارتباط، مقایسه کرد(کرایسل،۱۳۸۷).
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
۲-۱۲-۸ موسیقی:
موسیقی در رادیو نظیر تلویزیون دو کارکرد عمده دارد، هم خودش به عنوان موسیقی گوش مینوازد(کنسرت ها، رستیال ها و نظایر آنها)، و هم به تنهایی و یا با همراهی کلمات و صداها، کارکردی فرعی و کمکی برای معنی بخشیدن به چیزی خارج از خود دارد.
کارکرد اول؛ یعنی لذت بردن از موسیقی به عنوان خود موسیقی، تولیدات اصلی رادیویی را تشکیل میدهد. بعضی از فرستنده های رادیویی فقط موسیقی، تولیدات اصلی رادیویی را تشکیل میدهد. بعضی از فرستنده های رادیویی فقط موسیقی تولید میکنند(همان). مرحوم خالقی در کتاب نظی به موسیقی مینوسید: “موسیقی صنعت ترکیب اصوات و صداهاست به طوری که خوشایند باشد و سبب لذت سامعه و انبساط و انقلاب روح گردد.” رادیو این امکان را به شنوندگانش میدهد که بدون دغدغه تصویری به موسیقی گوش کنند. ارائه موسیقی کمتر از دیگر برنامهها نظیر خبر، نمایش نامه ها، برنامههای سرگرمی و … درباره ماهیت و امکانات و یا عدم امکانات این رسانه روشنگری میکند؛
۲-۱۲-۹ کلمه ها:
کلمه ها از نظر خصوصیت و ویژگی، نمادین و سمبلیک هستند و همین نمادینه بودن آنهاست که پایه و اساس جذابیّت خلاق رادیویی را تشکیل میدهد، زیرا کلمه به عنوان یک علامت، نمیتواند شیء را نشان دهد. بنابراین شنونده باید آن را در ذهن خود تصویر کند، شکل دهد و یا خلق کند و بسازد. اما تفاوت مهمّی بین کلمههای نوشته شده یا چاپ شده، با کلمه هایی که از رادیو پخش میشود وجود دارد.
کلمههای رادیو اجباراً همیشه شفاهی و گفتاری هستند. اکنون باید به این نکته توجّه کرد که از لحاظ نشانه شناسی، کلمه در رادیو رمزدو- دویی[۱۱]و یا دو رمز دارد: یکی خود کلمه که نماد و سمبل چیزی است که ارائه میشود و دیگری، صدایی که این کلمه را ادا میکند و شاخص شخص و یا خصلتها و ویژگیهای گوینده آن است، این واقعیت از همان ابتدا در تاریخ این رسانه، مشاهده و درباره آن مطالعه و تحقیق شده است(پییر[۱۲]، ۱۹۳۱).
۲-۱۳ انواع برنامههای رادیویی
به طور کلی آنچه را که فرستنده رادیویی پخش و توسط گیرنده رادیویی شنیده میشود برنامه رادیویی گویند. به عبارت دیگر برنامه رادیویی مجموعهای است مرکب ازاصوات معنی دار متوازن منسجم؛ دربرگیرنده حداقل یک پیام پنهان یا اشکار که با توجه به فرهنگ جامعه خود برای جامعه زبانی یا جامعه معین آماری با مدتی ازپیش تعیین شده یا مقید به لحظه عرضه می شود.برنامه رادیویی را می توان به دو گروه عمده تقسیم کرد:
۲-۱۳-۲ برنامههای زنده:
در برنامههای زنده گفتاری را که گوینده اجرا میکند، موسیقی، گزارش، کارشناسی و غیره در همان لحظه عرضه از طریق فرستنده پخش میشود و به یاری گیرنده به گوش شنونده میرسد. این نوع برنامه معمولاً حالت خبر دهندگی دارد و محتوای آن را عمدتاً مطالب روزمره زندگی و مسائل و حوادث مطرح در لحظه و نهایتاً در روز تشکیل میدهد.
رادیوهایی که بیشتر به برنامههای زنده میپردازند، رادیوهای محلی هستند که منطقه ای محدود و مشخص با مسائل و معضلات مشابه را زیر پوشش خود میگیرند. به این ترتیب طرح مسائل عام و مشترک که گروه های کثیر و مناطق بسیار وسیعی را بر میگیرند، معمولاً در این نوع برنامه جایی ندارد(برخوردار،۱۳۷۱).
۲-۱۳-۳ برنامههای تولیدی:
عبارت است مجموعه ای از گفتار، موسیقی، نمایش، مصاحبه، گزارش و غیره که با طراحی و پیش بینی های لازم از قبل آماده و تدوین شده و بر روی نوار ضبط شده است. محتوای این نوع برنامهها معمولاً جنبه عمومی تری دارند و گروه های وسیع تری از جامعه را شامل میشوند.
برنامههای رادیویی را از لحاظ فرم و ترکیب می توان به دو گروه تقسیم کرد:
-
- برنامههای ساده:
برنامههای ساده رادیویی عموماً دارای متنی هستند که به وسیله اجرا کننده عرضه میشود. برنامههای ساده رادیویی گاه با موسیقی عرضه می شود. عمده ترین برنامههای ساده رادیویی را می توان به فرم های زیر دسته بندی کرد:
-
- گفتار ۲- سخنرانی ۳- میزگرد ۴- مصاحبه ۵- رپرتاژ و گزارش
-
- برنامههای ترکیبی:
برنامههای مرکب رادیویی، برنامههای هستند که مجموعه ای از فرمها مختلف رادیویی را به تناسب و در یک کل عرضه می کنند.
۲-۱۴ جمع بندی
رادیـو از دیـگـر وسـایـل ارتـبـاط جـمـعـى اسـت کـه به لحاظ برخوردارى از برخى ویژگى ها، به سهم خود در جهت دهى و تغییر افکار عمومى داراى نقش مى باشد. این رسانه در بـرقـرارى ارتـباط نزدیک تر بین افراد و جوامع ، نقش مهمّى را ایفا مى کند. اهمیت رادیو بیشتر از خصیصه کلامى بودن آن ناشى شده است ؛ زیرا جوامعى که در آن فرهنگ شفاهى حاکم بوده و مـردم نـسـبت به استفاده از رسانه هاى مکتوب مانند مطبوعات کمتر از خود رغبت نشان داده و بیشتر بـه رسـانـه هاى شنیدارى مثل رادیو و دیدارى مانند تلویزیون و سینما گرایش دارند، رادیو و تلویزیون مخاطبین بیشترى دارند.
بـه ایـن تـرتـیـب ، جـوامع انسانى ساعاتى از شبانه روز وقت خود را در اختیار پیام هاى رادیو قـرار مـى دهند و بدین وسیله افکار عمومى از رادیو تاءثیر مى پذیرد. برخى از ویژگى هاى رادیـو، عـلاوه بـر کـلامـى بـودن، سـهـولتِ انـتـقـال پـیـام، سـرعـت انـتـقـال پـیـام و وسـعـت شعاع پیام مى باشد و این سه ویژگى یعنى سهولت، سرعت و وسعت شـعـاع پـیـام مـوجـب گـشـتـه تـا رادیـو بـه عـنـوان رسـانـه اى مـمـتـاز مـطـرح بـاشـد. به همین دلیـل رادیـو در ردیـف (وسایل خبرى توده گیر) قرار گرفته است . به این ترتیب ، ملاحظه مىکنیم ، اخبار حوادث و رویدادها قبل از آن که به وسیله رسانه هاى مکتوبى همچون روزنامه ها در اختیار شهروندان قرار بگیرد، با سرعت در شعاعى وسیع از طریق امواج رادیوها نه تنها در سطح کشور، بلکه در پهنه قاره ها پخش و منتشر مى گردد.
رادیـو، نوعى وسیله ارتباط جمعى است که در هر وضعیتى مى تواند با انسان همراه باشد. به عـنـوان مـثـال، در مـنـزل، مـحـل کـار، هـنـگـام رانندگى، در حین سفر و… از قابلیت پیام رسانى برخوردار است . همچنین، استفاده از رادیو مستلزم داشتن سطح معیّنى از آموزش و تحصیلات نیست و افراد با سواد و کسانى که فاقد تحصیلات هستند، همه از این وسیله استفاده مى کنند به همین لحـاظ، رادیـو از جـمـله رسـانـههـایـى مـحـسـوب مـى گـردد کـه در افـکـار عـمـومـى تـاثـیـر دارد.
۲-۱۵ مروری بر مطالعات پیشین
در زمینه هنر ارزشمند کتاب، کتابخوانی و ترویج کتابخوانی تحقیقات و مکتوبات زیادی در دسترس نیست و متاسفانه به این امر کمتر توجه شده است. در زمینه کتاب، کتابخوانی و ترویج کتابخوانی در رادیو تحقیقاتی صورت نگرفته است ولی در خصوص کتاب، کتابخوانی و ترویج کتابخوانی به این امر در برنامههای رادیویی پرداخته اند. در این پایان نامه به کتابخانه ملی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات، ایران داک، دانشگاه تهران و دانشکده صدا و سیما مراجعه شده و همچنین از کلید واژه های کتاب، کتابخوانی، ترویج کتابخوانی و مطالعه استفاده شده است.
۲-۱۵-۱ پژوهشهای انجام شده در داخل کشور
صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران(۱۳۷۶) در پژوهشی با عنوان «نظر سنجی از اساتید دانشگاه های تهران درباره کتاب و کتابخوانی» به این نتیجه رسید که ضعف فرهنگ کتاب و کتابخوانی امروزه به صورت یکی از مسائل جامعه درآورده است. مردم کمتر مطالعه میکنند و بیشتر اطلاعات خود را از رادیو، تلویزیون و اطرافیان بدست می‌آورند. از طرف دیگر بیشتر افراد، حتی دانش‌آموزان با دانشجویان و اساتید اوقات فارغتشان را با سرگرمی‌های دیگری طی میکنند. این بررسی در فرصت کوتاه قبل از دهمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران انجام شد. هدف از این بررسی دستیابی به میزان مطالعه و اهمیت کتاب و کتابخوانی در جامعه می‌باشد. نتایج حاصل از این گزارش نشان میدهد که: ۴۰/۹۶ درصد اساتید میزان مطالعه خود را بین ۳۰۴ ساعت اعلام کرده‌اند و ۱/۵ از اساتید بین ۱۱-۱۲ ساعت مطالعه دارند. ۷۱/۱ از اساتید اظهار کرده‌اند که کتابخانه‌های غیرتخصصی خود را مطالعه میکنند. به نظر عده زیادی از اساتید (۳۵/۷)، مطالعه نکردن افراد ریشه در مشکلات زندگی و گرانی کتاب و به طور کلی مشکلات اقتصادی دارد. دومین علت برای مطالعه نکردن افراد عدم توجه به مسائل فرهنگی عنوان شده است (۱/۶۱ درصد). عدم انگیزه برای مطالعه نیز علت دیگر مطالعه نکردن می‌باشد که به آن اشاره کرده‌اند (۶/۲۰).
رحمانی (۱۳۸۲) در پژوهشی با عنوان «بررسی تعداد مقالات و گزارش‌های منتشرشده درباره کتاب و کتابخوانی در سالهای ۱۳۷۴ و ۱۳۷۵ و تطبیق آنها با موارد مشابه در سالهای ۱۳۷۶ و ۱۳۷۷» به بررسی انتشار مقالات و گزارش‌های مرتبط با کتاب، کتابخانه، فرهنگ کتابخوانی، نقد کتاب در روزنامه‌های ایران، اطلاعات، جمهوری اسلامی و همشهری و شمارگان کتاب‌های منتشرشده در سالهای ۱۳۷۵-۱۳۷۴ و مقایسه آن با موارد مشابه در سال های ۱۳۷۷-۱۳۷۶ پرداخت. هدف پژوهش پاسخ به این سؤال بود که چه اندازه در کنار سیاست‌های مختلف و در کنار دیگر عوامل اجتماعی به نقش کتاب و کتابخوانی که یکی از شاخص‌های مهم رشد فرهنگی است اهمیت داده شده است. نتایج پژوهش نشان داد، در دومین دوره مورد بررسی فعالیت‌های مربوط به گزارش‌ها و معرفی و نقد کتاب رشد بیشتری داشته اما تعداد مقالات در دوره اول بیشتر بوده است. روزنامه‌هایی که بیشترین فعالیت را در این زمینه داشته‌اند به ترتیب روزنامه‌های اطلاعات و ایران بوده‌اند.
ذوالقدری (۱۳۸۸) در پژوهشی با عنوان «تحلیل محتوای رمان‌های چاپ اول سال ۱۳۸۶ از نظر مفاهیم کتاب، کتابخوانی و کتابخانه» به این نتیجه رسید که در کمتر از ۵۰ درصد رمان‌ها به مفاهیم مورد پژوهش او پرداخته شده است. به علاوه، میزان به کار گیری واژه کتابخانه از دو واژه کتاب و کتابخوانی کمتر است. همچنین یافته‌های پژوهش نشان داد که در رمان‌ها به موضوع‌های مرمت و نگهداری کتاب، کتابخانه کودک و کتابخانه الکترونیکی یا توجه نشده یا بسیار کم پرداخته شده است.
حسن وند(۱۳۸۹) در پایان‌نامه خود با عنوان « بررسی جایگاه و اهمیت کتاب و کتاب خوانی در قرآن و حدیث» به این نتیجه رسید که مطالعه، کتابخوانی، و تحصیل علم و دانش از فرایض بسیار مؤکد در دین مبین اسلام و قرآن کریم بوده و لفظ کتاب به اشکال مختلف تکرار شده است علاوه بر آن، واژه علم حتی بسیار بیشتر از خود کتاب مورد تأکید قرار گرفته است سازنده است. موضوع کتاب و کتابخوانی از دیدگاه قرآن بسیار مهم بوده و بر آن تأکید فراوان شده است. همچنین، در احادیث و روایات و گفتار دانشمندان و حکما به این امر مهم با تأکید زیاد توصیه شده است.
یزدیان (۱۳۸۹) در پایان‌نامه خود با عنوان «تحلیل محتوای مقالات مجلات تخصصی کتابداران و اطلاعرسانی درباره ترویج کتابخوانی و کتابخانه‌های کودکان از سال ۱۳۷۸ تا ۱۳۸۷ به بررسی تعداد کل مقالات منتشرشده توسط نشریات تخصصی کتابداران و اطلاعرسانی نشان داده که ۱۴۲۹ عنوان مقاله در طی سالهای پژوهش در این نشریات منتشر شده که ۵۲ عنوان از مقالات (۳/۶درصد) به موضوع ترویج کتابخوانی و ۲۷ عنوان از مقالات (۱/۸درصد) به موضوع کتابخانه‌های کودکان پرداخته‌اند که از این بین ۷۵ مقاله (۹۴/۹ درصد) تألیف و ۴ مقاله (۵/۱درصد) ترجمه است. از مجموع مقالات مرتبط با مقوله‌های کتابخوانی و کتابخانه‌های کودکان در نشریات تخصصی حوزه کتابداری و اطلاع رسانی ۳۷ مقاله (۴۶/۸درصد) پژوهشی، ۲۱ مقاله (۲۶/۶درصد) تحلیلی، ۲ مقاله (۲/۵درصد) مروری و ۱۹ مقاله (۲۴/۱ درصد) گردآوری می‌باشد.
رحمانی(۱۳۹۱) در پایان نامه خود با عنوان « تحلیل محتوای روزنامه های کثیرالانتشار مورد بررسی در دوره های هشتم و نهم ریاست جمهوری ایران (سال های ۱۳۸۰– ۱۳۸۸) در مورد موضوع های کتاب و کتاب خوانی» این پژوهش با بهره گرفتن از روش تحلیل محتوا انجام گرفته است. جامعه آماری مورد مطالعه شامل روزنامه های کثیرالانتشار اطلاعات، ایران، جمهوری اسلامی، کیهان و همشهری (جمعاً ۴۵۹ ماه)، ۱۴۷۶۱ مورد است که در دوره هشتم از ۶۳۲۴ شماره روزنامه و در دوره نهم از ۵۷۳۰ شماره روزنامه استخراج شده است. نتایج پژوهش نشان داد که تعداد کل مقاله های منتشر شده در سال های مورد نظر پژوهش در روزنامه های مورد بررسی ۱۵۳ عنوان بوده است که ۹۴ عنوان مقاله مربوط به دوره هشتم و ۴۱ عنوان مقاله مربوط به دوره نهم است. از تعداد ۵۹۶۱ گزارش مرتبط با کتاب و کتابخوانی، ۲۹۶۴ گزارش مربوط به دوره هشتم و ۲۷۲۷ گزارش مربوط به دوره نهم است. هم چنین تعداد کل معرفی های مرتبط با کتاب و کتاب خوانی ۷۷۵۰ مورد بوده است که ۴۳۳۰ معرفی مربوط به دوره هشتم و ۳۴۲۰ مورد مربوط به دوره نهم است. تعداد کل نقدهای مرتبط با کتاب و کتابخوانی ۱۱۸۵ مورد است که ۷۵۰ نقد مربوط به دوره هشتم و ۴۳۵ مورد نقد مربوط به دوره نهم است. هم چنین تعداد ۷۳ مقاله در دوره هشتم و ۳۳ عنوان مقاله در دوره نهم دارای واژه های موجود در سیاهه وارسی بوده اند.
۲-۱۵-۲ پژوهشهای انجام شده در خارج از کشور
در بین پژوهش‌هایی که در این زمینه در خارج انجام شده است؛ سینگ[۱۳] (۱۹۸۴) مقاله‌ای با عنوان «تحلیل مقالات نشریات کتابداری و اطلاعرسانی هند در فاصله سالهای ۱۹۸۲-۱۹۷۱» ارائه داد. در این پژوهش، ۲۰۳۴ مقاله کتابداری و اطلاعرسانی از ۱۹ نشره کتابداری هسته انتخاب شدند. یافته‌ها نشان داد که بیشترین تعداد مقاله (۵۴۶عنوان) در زمینه موضوع خدمات کتابداری و اطلاعرسانی موجود داشت. دکومانتاسیون در ردیف دوم و انواع کتابخانه‌ها در ردیف سوم قرار داشت. سینگ به این نتیجه رسید که شکاف بزرگی بین موضوعات ردیف اول و موضوع‌هایی چون حقوق کتابداری و اشتراک کتابخانه‌ها وجود دارد که باید به آنها توجه شود.
کوپلان[۱۴] (۱۹۹۱)، پژوهشی بر روی تحقیقات کتابداری و اطلاعرسانی انجام داد. او به بررسی ۶۳۲مقاله در ۳۰ عنوان نشریه ادواری هسته کتابداری و اطلاعرسانی پرداخت. از ۶۳۲ مقاله، ۸/۵۶ درصد مقالات پژوهشی و ۲/۴۳ درصد غیرپژوهشی بودند. از مقالات پژوهشی کمترین تعداد (۸مقاله) در زمینه تاریخ کتابداری و بیشترین تعداد (۹۴مقاله) در زمینه ذخیره و بازیابی اطلاعات و ۹۱ مقاله پژوهشی در زمینه خدمات کتابداری و اطلاعرسانی بود.
ژارولین و واکاری[۱۵] (۱۹۹۳) پژوهشی با عنوان «ارزیابی کتابدای و اطلاعرسانی در سال ۱۹۸۵-۱۹۶۵: تحلیل محتوای مقالات نشریات کتابداری» انجام دادند. هدف تعیین پراکندگی موضوعی مقالات و تعیین روش‌های تحقیق به کار برده شده در آنها بود. جامعه مورد مطالعه ۱۴۲، ۳۵۹ و ۴۴۹ مقاله پژوهشی منتشر شده در نشریات هسته بود که به ترتیب در سالهای ۱۹۶۵، ۱۹۷۵ و ۱۹۸۵ به چاپ رسیده بودند. یافته‌ها نشان داد که ۶درصد از کل مقالات به روش‌های تحقیق اختصاص یافته، ۸ درصد به جست‌وجوی اطلاعات، ۷درصد به ارتباطات پرداخته بودند. بیشترین مقالات تولید شده به موضوع خدمات کتابداری و اطلاعرسانی و ذخیره و بازیابی به ترتیب با ۳۰ درصد و ۲۵ درصد اختصاص داشت.
کاجبرگ[۱۶] (۱۹۹۶) در «بررسی گرایش موضوعی مقالات منتشر شده در حوزه کتابداری و اطلاعرسانی دانمارک طی سالهای ۱۹۸۶-۱۹۵۷» به این نتجیه دست یافت که گرایش موضوعی بیشتر مقالات مربوط به مباحث و فعالیت‌های سنتی کتابداری بوده و توجه به ابعاد نظری، ابزارها و رفتارها و فرایندهای اطلاعرسانی اندک بوده است.
یونتار و یالوی[۱۷] (۲۰۰۰) در پژوهشی درباره تحلیل محتوای مقالات مجلات کتابداری و اطلاعرسانی در سالهای ۱۹۵۲ و ۱۹۹۴ به این نتیجه رسید که مقوله‌هایی چون «فن‌آوری» و «استفاده و خدمات» ویترین سه مقالات را به خود اختصاص داده‌اند.
کوفوگیاناکیس و سلاتر[۱۸] (۲۰۰۴) تحقیقی با عنوان «تحلیل محتوای تحقیقات کتابداری» انجام دادند. هدف این مطالعه تحلیل محتوای نشریات سال ۲۰۰۱ کتابداری و اطلاعرسانی بود. جامعه پژوهش شال ۲۶۶۴ مقاله از ۱۰۷ نشریه کتابداری بود. نتایج نشان داد که ۳/۳۰ درصد مقالات پژوهشی بودند. در رده‌بندی موضوعی مقالات، هفت مقوله وجود داشت که به ترتیب از بیشترین تعداد به کمترین به این صورت بودند: دسترسی و بازیابی اطلاعات، مجموعه‌سازی، مدیریت، آموزش، مرجع، تاریخ کتابخانه‌ها، حرفه کتابداری.
۲-۱۵-۳ جمع بندی پیشینه پژوهش
در پژوهش‌هایی که اجمالی از آنها در پیشینه‌ها آمده است فقط رحمانی (۱۳۸۲) به موضوع کتابخوانی در روزنامهها پرداخته است و ذوالقدری (۱۳۸۸) به موضوع کتاب و کتابخوانی در رمان‌های تألیفی توجه نموده است و حسن وند(۱۳۸۹) در پایان‌نامه خود به موضوع بررسی جایگاه و اهمیت کتاب و کتاب خوانی در قرآن و حدیث پرداخته است و رحمانی (۱۳۹۱) در پایان نامه خود به موضوع کتاب و کتابخوانی در روزنامه های کثیرالانتشار پرداخته است و همچنین در سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران(۱۳۷۶) در پژوهشی با موضوع نظر سنجی از اساتید دانشگاههای تهران درباره کتاب و کتابخوانی توجه نموده اند.
در پیشینه‌های خارجی به تحلیل محتوای مقالات مجلات کتابداری بین از انواع آن در مجلات داخلی پرداخته شده است، مانند سینگ (۱۹۸۴)، کوپلان (۱۹۹۱)، ژارولین و واکاری (۱۹۹۳) و کوفوگیاناکیس و سلاتر (۲۰۰۴)؛ ولی اغلب آنها به طور کل به گرایش‌های موضوعی مقالات مندرج در نشریات کتابدرای پرداخته و به طور ویژه به موضوع این پژوهش نپرداخته‌اند. بنابراین به روش تحلیل محتوا روی منابع مثل روزنامهها و منابع دیگر انجام شده است ولی در مورد برنامههای رادیویی تا کنون کاری انجام نشده است.
فصل سوم
روششناسی پژوهش
۳-۱ مقدمه
از ارکان اصلی هر تحقیق یا اتخاذ هر تصمیمی، جمع آوری اطلاعات و تجزیه و تحلیل صحیح آن است. نخستین گام پس از تعیین مسئله تحقیق و انتخاب عنوان، انتخاب “راهبرد پژوهش” است. در واقع پرسش اساسی در این مرحله این است که اکنون برای پاسخ به پرسش ها از چه روشی باید استفاده نمود؟
در تحقیقات مختلف، متناسب با موضوع تحقیق روش های مختلفی مورد استفاده قرار می گیرد.
در این فصل به تشریح روش های مورد استفاده در پژوهش پرداخته شده است. در ابتدا روش پژوهش بررسی خواهد شد. پس از آن جامعه آماری پژوهش معرفی می گردد. سپس درباره ابزار و روش گردآوری اطلاعات توضیح داده میشود. در انتها به روش تجزیه و تحلیل اطلاعات پرداخته خواهد شد.
